Co warto wiedzieć o olejach do klimatyzacji samochodowej typu PAG? Jak należy je dobierać, czy można mieszać je z innymi olejami

Oleje stosowane w naszych samochodach to nie tylko olej silnikowy czy olej przekładniowy, ale też olej do układu klimatyzacji. Najczęściej zalecanymi i stosowanymi olejami do klimatyzacji są oleje z grupy PAG. Dlaczego?

Wszyscy wiemy, że w samochodowym układzie klimatyzacji krąży czynnik chłodniczy, czyli gaz lub częściej mieszanina gazów, która dobierana jest w zależności od wskazań producenta auta. Jednak czynnik chłodniczy nie jest wcale jedyną substancją krążącą w tym układzie. Oprócz gazu, w każdej „klimie” stosowany jest także olej i ten również może być środkiem smarnych różnego typu, byle tylko był olejem zalecanym przez producenta samochodu. Większość producentów – tak aut, jak i samych sprężarek – wyraźnie zaleca stosowanie w klimatyzacji olejów z grupy PAG. Dlaczego właśnie tych? Co o tym decyduje? Czy oleje te można mieszać z innymi grupami i czy zastępowanie ich innymi środkami smarnymi to dobry pomysł?

Jaką rolę w układzie klimatyzacji pełnią oleje PAG?

Oleje PAG, jak wszystkie pozostałe oleje przeznaczone do układu klimatyzacji, są klasycznymi środkami smarnymi o podobnych właściwościach i bardzo podobnych zadaniach, jak ma to miejsce w przypadku pozostałych olejów samochodowych. Głównym zadaniem każdego oleju PAG jest więc:

• smarowanie sprężarki klimatyzacji oraz pozostałych elementów układu,
• chłodzenie sprężarki klimatyzacji.

Oprócz tego, oleje PAG pełnią również funkcję zabezpieczającą dla całego układu klimatyzacji, chroniąc wszystkie metalowe elementy przed ewentualną korozją. Ponieważ częścią układu klimatyzacji najbardziej uzależnioną od oleju oraz czerpiącą największe korzyści z jego obecności, jest właśnie sprężarka klimatyzacji, bardzo często oleje PAG, jak i pozostałe oleje do układu klimatyzacji, określane są jako właśnie oleje do sprężarek klimatyzacji.

Jakiego typu oleje do klimatyzacji są obecnie dostępne?

Jak w przypadku środków smarnych do silnika czy skrzyni biegów, tak i w segmencie olejów do klimatyzacji mamy do czynienia ze sporą różnorodnością. Obecnie na rynku dominują 3 grupy tych olejów, którymi są:

1. Oleje typu PAG (są to środki smarne na bazie glikoli polialkilenowych) – najczęściej rekomendowane przez producentów sprężarek współpracujących z czynnikiem R134a, występują w wielu różnych klasach lepkości, od 46 do 150 (im wyższa wartość klasy lepkości, tym większa jest lepkość oleju). Oleje PAG są olejami o niskiej higroskopijności.
2. Oleje typu POE (oleje poliestrowe) – są to oleje o wysokiej rezystencji, a więc nie przewodzące prądu elektrycznego. Oleje te stosowane są wszędzie tam, gdzie niezbędne jest zachowanie elektroizolacji, a więc w autach z silnikami hybrydowymi i sprężarkami elektrycznymi.
3. Oleje typu PAO (polialfaolefiny) – tę grupę stanowią oleje określane jako syntetyczne, uniwersalne. Teoretycznie mogą byś stosowane zamiennie z olejami PAG i wszędzie tam, gdzie nie jest wymagana elektroizolacja.

Zdaniem producentów olejów PAO, oleje te są w stanie mieszać się z innymi olejami, tworząc środek smarny o odpowiednich właściwościach. Inaczej na ten temat wypowiadają się jednak sami specjaliści od układów klimatyzacji samochodowej, a zwłaszcza od sprężarek klimatyzacji. Dlaczego?

Czy olej do klimatyzacji PAG można mieszać z olejami innego typu?

Jak wspominaliśmy, w teorii możliwe jest mieszanie olejów typu PAG z olejami uniwersalnymi PAO. Jednak teoria nie zawsze idzie pod rękę z praktyką, a w tym konkretnym przypadku zdają się wręcz podążać w dwóch różnych kierunkach. Wiele można usłyszeć o tym, że po wymieszaniu olejów PAO z olejami PAG wytracają się poszczególne substancje chemiczne, że lepkość i gęstość powstałego w ten sposób środka smarnego różni się od tego, czego oczekiwaliby producenci układów klimatyzacji, a zwłaszcza samych sprężarek. Eksperci na co dzień zajmujący się klimatyzacją samochodowa twierdzą wręcz, że nie praktykują i nie zamierzają praktykować łączenia olejów PAG z olejami PAO, choćby ze względu na ostrzeżenia producentów sprężarek, takich jak Nissens czy Denso. Ci właśnie producenci przestrzegają przed tym procederem, tak często i tak chętnie – niestety – stosowanym przez część serwisów klimatyzacji.

Czym należy się kierować przy wyborze oleju PAG do klimatyzacji?

Wybór oleju do klimatyzacji obłożony jest jeszcze większymi obostrzeniami, niż ma to miejsce w przypadku oleju silnikowego. Dobierając olej silnikowy, zawsze możecie pokusić się o pewne drobne modyfikacje. Od Was zależy czy np. zdecydujecie się na olej syntetyczny, gdy producent zaleca półsyntetyk, i na jaką lepkość (w ramach rozsądku!) w zimnych temperaturach postawicie. Inaczej rzecz ma się w przypadku olejów PAG do klimatyzacji samochodowej. Tu wszystko jest dokładnie określone i stosowany do konkretnego układu olej musi, a przynajmniej powinien, spełniać dokładnie wskazania producenta. Wskazania te uwzględniają więc:

• typ oleju (PAG, PAO czy POE),
• klasę lepkości,
• ilość oleju.

Bardzo ważne jest to, abyście ściśle przestrzegali klasy lepkości oleju PAG stosowanego w Waszych układach. Nawet niewielkie różnice, wynikające np. z wymieszania olejów o dwóch różnych klasach lepkości, odbijają się niekorzystnie na pracy sprężarki i na dłuższym dystansie przyczyniają się do skrócenia jej żywotności. A przecież wymiana takiej sprężarki klimatyzacji to nie są wcale tanie rzeczy.