Czujnik pomiaru przebytej drogi. Gdzie w samochodzie powinniście go szukać? Za co odpowiada i jakie są jego najczęstsze awarie?

Różnorodność wykorzystywanych w motoryzacji technologii ma swoje dobre, ale i złe strony. Czasem kierowcy gubią się w nazewnictwie i określeniach używanych w całej branży. Przykład? Choćby czujnik pomiaru przebytej drogi, który nie do końca wiadomo, czym jest.

Byłem niedawno na przeglądzie w nowym, nieznanym mi wcześniej warsztacie – opowiada Mirek z Krosna, stały klient iParts.pl – i tam usłyszałem, że są jakieś problemy z czujnikiem pomiaru przebytej drogi. W pierwszej chwili zrozumiałem to w dość oczywisty sposób. Czujnik pomiaru przebytej drogi, czyli licznik kilometrów. Ponieważ jednak, jak mówiłem, nie miałem wcześniej doświadczenia z tym warsztatem, zanim zdecydowałem się na oddanie im auta do naprawy, postanowiłem sam zbadać temat. Zacząłem szukać informacji o tym czujniku pomiaru przebytej drogi w internecie, na forach internetowych, w prasie branżowej, a nawet wśród znajomych. I przyznam, że wiem teraz jeszcze mniej niż wcześniej. Jedni nazywają to właśnie licznikiem kilometrów, inni drogomierzem, jeszcze inni licznikiem przebiegu. Co jakiś czas ktoś wspomina o jakichś impulsatorach, a o tych czujnikach przebytej drogi znaleźć można najmniej. Zaczynam się zastanawiać, czy na pewno to wszystko to są określenia tego samego elementu? Co mi się, tak naprawdę, zepsuło?

W wielu branżach występują problemy z nazewnictwem, ale to, co ma miejsce w branży motoryzacyjnej, potrafi przyprawić o desperację nawet największych i najbardziej doświadczonych fachowców. Nie dość, że jedna i ta sama część potrafi mieć 10 różnych nazw – często zależnych od modelu auta, a którym została zamontowana – to na dodatek dochodzą do tego różnice wynikające z odmiennych technologii i rozwiązań tego samego problemu. Ze wspominanym przez naszego klienta czujnikiem pomiaru przebytej drogi jest podobnie. Dla jednych będzie to konkretny element samochodu, dla innych bardziej układ czy sposób zliczania przejechanych kilometrów. Może być czujnikiem, licznikiem, albo i drogomierzem. I bądź tu teraz mądry.

Czujnik pomiaru przebytej drogi kiedyś i dziś, czyli różne sposoby zliczania przejechanych kilometrów

Informacja o tym, ile przejechaliśmy kilometrów swoim autem, była nam potrzebna zawsze. Od dawna też producenci aut stosowali rozwiązania umożliwiające zliczanie przebytej drogi. Dawniej, w starszych samochodach, monitorowanie i zliczanie przejechanych kilometrów odbywało się za pomocą specjalnego mechanizmu połączonego z licznikiem kilometrów. W przypadku samochodów z napędem na przednie koła, linka przenosiła ruch obrotowy z przekładni na koło przednie, co powodowało obrót wskazówki licznika. W samochodach z napędem na tylne koła używano w tym celu zazwyczaj przekładni mechanicznej, która była podłączona do wału napędowego.

Dzisiaj, w nowoczesnych samochodach, zliczanie przejechanych kilometrów odbywa się za pomocą elektronicznego licznika kilometrów. Licznik ten jest zasilany przez systemy elektroniczne pojazdu i korzysta z czujników prędkości kół lub z sygnałów z jednostki sterującej pojazdu. Jeśli więc mowa o czujnikach pomiaru przebytej drogi, to te stosowane są w miarę od niedawna. W ramach jakich technologii możecie je spotkać?

Najczęściej spotykane zastosowanie czujników przebytej drogi. Które elementy powinny nosić tę nazwę?

Zagłębiając się w temat samochodowych czujników przebytej drogi możecie natknąć się na impulsatory umieszczane w liczniku, impulsatory instalowane przy skrzyni biegów, czy czujniki współpracujące z modułami ABS. Dla nowoczesnych aut standardem są te ostatnie, gdzie sygnał informujący o przebytej drodze generowany jest przez moduł ABS właśnie. Rolę czujników przebytej drogi pełnią w tym przypadku czujniki prędkości kół, które monitorują prędkość obrotową kół lub odczytują impulsy z ABS (systemu zapobiegającego blokowaniu się hamulców). Na podstawie tych danych elektroniczny licznik kilometrów oblicza przejechany dystans. Co dalej? Sygnał generowany przez ABS wpuszczany jest (choć to również nie jest regułą) do sieć CAN (Controller Area Network). Współczesne samochody korzystają z sieci CAN umożliwiającej komunikację między różnymi systemami pojazdu. Dane dotyczące prędkości i przejechanego dystansu mogą być następnie przesyłane przez sieć CAN do elektronicznego licznika kilometrów.

Z czym wiąże się awaria czujnika pomiaru przebytej drogi? Jakie efekty przynosi tego typu uszkodzenie?

Jeśli mechanik zajmujący się autem naszego klienta stwierdził awarię czujnika pomiaru przebytej drogi, najprawdopodobniej miał na myśli jeden z czujników prędkości kół będących integralnym elementem systemu ABS. Czujniki te najczęściej ulegają takim awariom jak:

• uszkodzenia przewodów i połączeń – czujnik prędkości kół połączony jest z układem elektrycznym samochodu za pomocą przewodów i połączeń. Jakiekolwiek uszkodzenie tych elementów może prowadzić do przerwania przepływu sygnału lub do jego zakłóceń, co kończy się zwykle niedokładnym odczytem lub całkowitym brakiem odczytu prędkości kół i przejechanego dystansu;
• uszkodzenie czujnika – czujnik prędkości kół może również ulec awarii w wyniku korozji, uszkodzenia mechanicznego lub zużycia. Uszkodzony czujnik będzie przekazywał błędne dane lub nie będzie przekazywał ich wcale.

A jakie efekty może mieć awaria czujników prędkości kół ABS? Tu warto wspomnieć chociażby o błędach wskazań prędkości, pojawianiu się komunikatów o awarii czy o niedziałającym systemie ABS. Jak widać, takie uszkodzenie czujnika pomiaru przebytej drogi to nie przelewki i zawsze należy podejść poważnie do jego naprawy.