Jaką konstrukcją jest amerykańska skrzynia biegów Durashift? Z jakimi opiniami na jej temat można się spotkać?

Krążące po Polsce opinie na temat samochodów marki Ford tradycyjnie nie są zbyt pochlebne. Potwierdza je nawet jedno dość niewybredne powiedzenie. Ale czy to samo tyczy się także półautomatycznych skrzyń biegów tego producenta? Może te są jednak coś warte?

Na przełomie XX i XXI wieku praktycznie wszystkie liczące się koncerny motoryzacyjne i wszystkie znaczące marki samochodowe pracowały nad półautomatycznymi skrzyniami biegów lub przynajmniej starały się zdobyć dla siebie gotowe już rozwiązanie. W okolicy lat 1999-2000 na rynek weszło sporo tego typu urządzeń, które czasem różniły się od siebie wyłącznie nazwą handlową. Tak było na przykład z włoskimi przekładniami zautomatyzowanymi Selespeed i Dualogic – rozwiązaniami bliźniaczymi, ale noszącymi różne nazwy. Marka Ford w tym czasowym wyścigu nie chciała pozostać w tyle i również stworzyła półautomatyczną skrzynię biegów dla swoich samochodów. Przekładnia ta nosi handlową nazwę Durashift, która to nazwa – nawiązująca do rzekomej trwałości konstrukcji – nijak ma się do rzeczywistości. Dlaczego?

Skąd wzięła się półautomatyczna skrzynia biegów Durashift?

Zautomatyzowana przekładnia Durashift-EST (Electronic Shift Transmission) występuje również pod kodowym oznaczeniem IB5-ASM i produkowano ją od roku 2000 do 2008. Osiem lat jak na skrzynię biegów to zaskakująco niedługo, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tym czasie omawiana konstrukcja zdążyła również przejść lifting.

Schemat budowy skrzyni biegów Durashift-EST IB5

Przyczyny powstania przekładni Durashift zdają się być bardziej marketingowe niż mechaniczne. W czasach gdy Ford wprowadzał ją do swoich modeli, panował wielki boom na tego typu rozwiązania. Pierwsze udane połączenie skrzyni automatycznej ze skrzynią manualną pokazało producentom aut, że można stworzyć przekładnię, która będzie jednocześnie lekka, sprawna i komfortowa, bez konieczności powielania problemów z klasycznych „automatów”. Można będzie więc taką skrzynię montować w niewielkich modelach aut, jak w tym przypadku w Fordzie Fiesta.

Jaka jest popularność skrzyń biegów Durashift w Polsce i Europie?

Choć sama idea skrzyni półautomatycznej zdawała się być strzałem w dziesiątkę, od początku Ford podchodził do tego rozwiązania nadzwyczaj ostrożnie. W przekładnie Durashift wyposażane były modele Transit, jednak te, z uwagi na swoją masę całkowitą, z powodzeniem mogły używać klasycznych „automatów”. Skrzynie półautomatyczne zdawały się idealnym rozwiązaniem do niewielkich aut miejskich, w rodzaju wspominanego Forda Fiesta. Problem w tym, że nawet w małych Fiestach przekładnia Durashift montowana była jedynie okazjonalnie. Wśród modeli wyprodukowanych w latach 2001-2008, tylko 10-12% samochodów posiadało fabryczne zainstalowaną półautomatyczną skrzynię biegów Durashift. Aż 85% posiadało natomiast wciąż najpopularniejszą i najchętniej wybieraną na rynku europejskim (w tym również w Polsce) przekładnię manualną – dobrze znaną i sprawdzoną przez wielu kierowców.

Jak wygląda środowisko pracy przekładni półautomatycznej Durashift?

Sterowanie przekładnią w przypadku skrzyń półautomatycznych, w tym i Durashift, przebiega całkowicie elektronicznie. Aby sterowanie to nie tylko przebiegało prawidłowo, ale by w ogóle było możliwe, niezbędna jest ścisła współpraca ze sobą całego szeregu układów, takich jak np.:

• moduł komfortu GEM,
• komputer silnika PCM,
• komputer hamulców ABS,
• komputer skrzyni biegów ASM,
• czujnik pedału hamulca,
• czujnik hamulca ręcznego,
• zegary deski rozdzielczej.

Z tego też względu przy awarii półautomatycznej skrzyni biegów Durashift niezbędne jest dość uciążliwe i pracochłonne sprawdzanie bardzo wielu systemów pod kątem ich prawidłowego działania.

W jakich programach i trybach pracy działa skrzynia Durashift?

Konstruktorzy Forda pracujący nad przekładnią Durashift postarali się o to, aby mogła ona pracować w 3 różnych programach dostosowanych do 3 różnych warunków jazdy. Programami tymi są:

• tryb zimowy – dostosowujący pracę przekładni do jazdy po śliskiej nawierzchni i zapobiegający uślizgowi kół;
• tryb pełnego obciążenia – według instrukcji zalecany w przypadku jazdy z pełnym obciążeniem lub podczas pokonywania stromych wzniesień;
• tryb ekonomiczny – ma na celu ograniczenie do minimum zużycia paliwa.

Jeśli chodzi o przełożenia skrzyni Durashift, to tu mamy do czynienia z:

• D – jazdą do przodu z możliwością ręcznej zmiany biegów,
• A – w pełni automatycznym sterowaniem biegami,
• N – biegiem jałowym,
• R – biegiem wstecznym.

Ważną uwagą w przypadku przekładni Durashift jest to, iż w trybie automatycznym zmienia ona biegi bez uwzględniania obciążenia pojazdu oraz nachylenia drogi. To właśnie ta jej cecha sprawia, że Durashift uważana jest za skrzynię najlepiej sprawdzającą się w samochodach prowadzonych przez spokojnych kierowców, którzy w pierwszej kolejności dbają o ekonomię jazdy, nie zaś o dynamikę.

Jakie są najczęstsze awarie przekładni Durashift i jakie objawy świadczą o ich wystąpieniu?

Chyba największą zmorą właścicieli aut wyposażonych w skrzynię Durashift jest awaria sterownika przekładni. Awaria ta przybiera widoczny objaw w postaci wyświetlenia się na wyświetlaczu dwóch przerywanych kresek w miejsce numeru biegu oraz braku możliwości kontynuowania jazdy. Jeśli w samochodzie z przekładnią Duraschift dojdzie do awarii sterownika skrzyni, jedynym rozwiązaniem jest odholowanie pojazdu do mechanika.