Jakie są przyczyny i objawy uszkodzenia wału korbowego?

Mogłoby się wydawać, że tak solidny kawał „żelaza”, jak wał korbowy, nie ma prawa ulec jakimkolwiek uszkodzeniom. A jednak wał korbowy wcale nie pozostaje wolny od awarii. Jakiego typu uszkodzenia mogą mu się przytrafić? Jakie objawy dają te uszkodzenia?

Znajdujący się w dolnej części silnika wał korbowy to jedna z absolutnie najtwardszych i najtrwalszych części w całym samochodzie. Wykonywany jest z jednego kawałka litej, kutej stali, której włókna poprowadzone są w taki sposób, aby przechodziły przez całą długość wału. Taka konstrukcja sprawia, że wał korbowy zyskuje wyjątkową odporność na uszkodzenia i przeciążenia. A odporność ta jest mu niezwykle potrzebna, choćby przez wzgląd na rolę, jaką pełni. Wał korbowy bierze udział w przekazywaniu siły na koła samochodu, zamieniając ruch posuwisto-zwrotny w ruch obrotowy. Napędzany jest przez tłoki popychane siłą eksplozji mieszanki paliwowo-powietrznej. Wirując wokół własnej osi z niewiarygodną prędkością, poddawany jest ogromnym siłom działającym na niego zarówno z zewnątrz, jak i od środka. Mimo swojej solidnej budowy, czasem z wałem korbowym dzieje się coś takiego, co zaburza jego normalny rytm pracy lub nawet prowadzi do jego zniszczenia. Co takiego może go uszkodzić? Jakie objawy są efektem tego uszkodzenia?

Cieknące uszczelniacze wału korbowego. Dlaczego na wale dochodzi do nieszczelności i do czego mogą one doprowadzić?

Omawiając popularne uszkodzenia wału korbowego od najlżejszego do najpoważniejszego, należy z całą pewnością zacząć od awarii będącej skutkiem zwykłego zaniedbania, czyli nieprawidłowej eksploatacji. Co to za awaria i jakie są jej objawy?

Jeśli nagle zauważycie, że pod Waszym autem, nawet przy krótkim postoju, tworzy się mniejsza lub większa plama oleju, możecie natychmiast postawić prostą diagnozę – przeciek. Przeciek oleju może mieć miejsce w różnych miejscach, również na wale korbowym. Przeciek na wale korbowym to efekt tracących swoje oryginalne właściwości uszczelniaczy, a powstawać można na:

• łączeniu wału korbowego z rozrządem,
• łączeniu wału korbowego ze skrzynią biegów.

Przyczyną przecieku na uszczelnieniach wału korbowego jest zwykłe zużycie się tych gumowych elementów lub też wyrobienie się tych miejsc metalowych, które są przez uszczelniacze chronione. Objawem takiego uszkodzenia są spore i ciągle pojawiające się plamy oleju na podłożu pod samochodem. Jeśli nie usuniecie tych nieszczelności, olej będzie wyciekał w coraz większych ilościach. Pamiętajcie, że wał korbowy praktycznie pływa w oleju silnikowym. Jest to chyba najlepiej i najobficiej smarowana części całego motoru. Jeśli uszczelnienia wału puszczą, olej będzie się przez nie wylewał w sposób nieskrępowany.

Uszkodzony klin na wale korbowym. W jaki sposób dochodzi do tego typu uszkodzeń i jakie objawy daje podobna awaria?

Wał korbowy to element bardzo solidny, ale części bezpośrednio z nim współpracujące już tej samej solidności nie posiadają. A ponieważ na wał działają ogromne siły i sam element podczas swojej pracy siły te generuje, wszystko, co jest połączone z wałem korbowym, narażone jest na zużycie lub deformację. Zwłaszcza, jeśli gdzieś na etapie montażu czy doboru części został popełniony jakiś błąd. Właśnie z tego powodu dość często dochodzi do awarii określanej jako uszkodzenie klina na wale korbowym. Co to za awaria?

Koło zębate łączące wał korbowy z całym rozrządem i przekazujące napęd na rozrząd, a następnie na zasilane nim podzespoły, spasowane jest do wału na dwa sposoby:

• poprzez tzw. cięciwę,
• poprzez tzw. klin.

Cięciwa jest rodzajem płaskiego ścięcia obwodu koła po jego wewnętrznej stronie, klin z kolei to rodzaj metalowej wypustki. Oba te elementy mają na celu spasowanie zębatki z wałem i zapobiegnięcie ślizganiu się jej na wale. Z czasem jednak może dojść do wyrobienia się klina, a nawet odporniejszej na to cięciwy, przez co koło zębate utrzymywać się będzie na wale korbowym jedynie mocą skręcającej te dwa elementy śruby. Przy tych prędkościach i obciążeniach nie jest to łączenie wystarczające.

Jakie są objawy tego typu uszkodzenia wału korbowego? Uszkodzenie klina czy wyrobienie się cięciwy skutkuje:

• problemami z uruchomieniem samochodu,
• nierówną pracą silnika,
• zwiększonym dymieniem z rury wydechowej.

Z czasem uszkodzenie tego typu może odbić się na pracy całego rozrządu oraz napędzanych nim podzespołów. Drgania powstające na łączeniu wału z rozrządem przenoszą się na wszystkie połączony z nim elementy, obniżając ich żywotność i prowadząc do kolejnych awarii. W ostateczności cały rozrząd może się zwyczajnie rozsypać. W czasie jazdy.

Zniszczony, pęknięty wał korbowy. Co może być przyczyną tak poważnego uszkodzenia wału?

Na koniec awaria, którą można by straszyć niegrzecznych kierowców. Pęknięcie lub zerwanie wału korbowego to coś, co aż trudno sobie wyobrazić, a jednak do tego typu uszkodzeń również dochodzi. Ich bezpośrednią przyczyną jest tzw. spalanie stukowe. Wprawdzie w nowszych autach występują czujniki ostrzegające przed tym, że w silniku dochodzi do spalania stukowego, jednak czujniki te również potrafią zawieść. A gdy do tego dojdzie, cała sprawa może się skończyć totalną katastrofą. Z reguły siła doprowadzająca do pęknięcia wału korbowego, dewastuje kompletnie cały silnik do tego stopnia, że o remoncie nie ma nawet co myśleć. Pozostaje jedynie wymiana całej jednostki. A ta, jak zapewne wiecie, może kosztować więcej, niż cały samochód.