Czujniki zużycia klocków hamulcowych

Zużycie klocków hamulcowych w dużej mierze zagraża bezpieczeństwu jazdy. Producenci stosują różne systemy ostrzegania kierowców o tym, że okładziny cierne klocków uległy nadmiernemu starciu. Każdy z takich systemów opiera się na działaniu czujników zużycia klocków hamulcowych. Jak działają te właśnie czujniki?

Czujniki zużycia klocków hamulcowych, choć stosowane obecnie jako seryjne wyposażenie każdego samochodu, nie gwarantują wcale całkowitej pewności odpowiednich wskazań. Pozwalają raczej do pewnego stopnia zapobiec sytuacji, w której samochód straci zupełną zdolność do zatrzymania się. Specjaliści przestrzegają jednak, że nie można im bezgranicznie ufać. Właśnie dlatego oprócz wskazań czujników, ważne jest również osobiste sprawdzenie, jak faktycznie wygląda stan klocków hamulcowych i współpracujących z nimi elementów.

Stan klocków hamulcowych oceniany przez czujniku zużycia

Układ hamulcowy to bardzo istotny system w naszym samochodzie, który w głównej mierze odpowiada za bezpieczeństwo użytkowników w ruchu drogowym. Aby pojazd, którym się poruszamy, szybko wytracał prędkość, producenci wciąż opracowują coraz to nowsze materiały cierne, z których wykonane są klocki hamulcowe.

Kłopoty z hamowaniem pojawiają się, gdy okładzina cierna klocków hamulcowych bliska jest nadmiernego zużycia. Wówczas dalsza jazda grozi poważnym wypadkiem. W związku z tym, że klocki hamulcowe są podzespołem niewidocznym dla użytkownika, inżynierowie stosują specjalne czujniki, które mają skutecznie zapobiegać wypadkom i informować kierowców o zużyciu okładzin ciernych.

Rodzaje czujników zużycia klocków hamulcowych

Wśród dostępnych na rynku czujników zużycia klocków hamulcowych wyróżniamy trzy podstawowe typy konstrukcji:

• czujniki akustyczne – najstarszy z używanych ciągle typów czujników zużycia klocków hamulcowych. Ich działanie jest czysto mechaniczne, a sygnał, za pomocą którego informują o nadmiernym zużyciu klocków hamulcowych – akustyczny. Jest to rodzaj metalowych płytek, które w pewnym momencie (po zużyciu się powierzchni ciernej klocka), zaczynają trzeć o powierzchnię tarczy, wydając przy tym donośny, piskliwy dźwięk. Dźwięk ten stanowi ostrzeżenie dla kierowcy, że czas używanych przez niego klocków hamulcowych już minął;
• czujniki elektroniczne jednoetapowe – ich konstrukcja składa się z umieszczonej w klocku drucianej pętli, przez którą przepływa słaby prąd. Kiedy po zużyciu powierzchni ciernej klocka pętla ta zostaje odsłonięta, zaczyna stykać się z tarczą hamulcową, tworząc obwód otwarty. Informacja o zaistnieniu takiej sytuacji dociera do kierowcy w postaci świecącej się ikonki na pulpicie samochodu;
• czujniki elektroniczne dwuetapowe – najnowocześniejsze i dająca najwięcej możliwości. Ich dwuetapowość polega na tym, że informują kierowcę o wstępnym zużyciu klocków hamulcowych, a nawet odliczają, ile mniej więcej czasu upłynie do momentu, w którym wymiana klocków hamulcowych stanie się konieczna.

Częstym błędem kierowców pozostaje jednak całkowite pokładanie wiary w możliwości czujników zużycia klocków hamulcowych. Niestety, zdarza się tak, że czujniki te mogą zawieść, dlatego nie należy im bezgranicznie ufać, za to powinno się często kontrolować ich stan.

Zalety i wady czujników zużycia klocków hamulcowych

W przypadku czujników elektrycznych, zwłaszcza po kilku latach eksploatacji samochodu może dojść do przerwania obwodów – zdarza się, że nawet gdy klocek zetrze się prawie cały, to i tak nie zaświeci się żadna kontrolka ostrzegawcza. Mało tego, czujnik elektryczny znajduje się zazwyczaj tylko na dwóch, czasem czterech klockach z ośmiu. Przyjmijmy, że klocki zintegrowane z czujnikami nie będą wykazywać żadnych wad. Nie znaczy to jednak wcale, że pozostałe klocki pozostają w dobrym stanie.

Co więcej, w niektórych samochodach czujniki elektryczne nie stanowią integralnej części z klockiem i trzeba je skompletować osobno. Problem w tym, że większość użytkowników oszczędza na czujnikach i po prostu rezygnuje z ich kupna. W takiej sytuacji, żadne czujniki nie poinformują o nadchodzących problemach, a kierowca, nieświadomy niebezpieczeństwa, będzie jeździł na skrajnie zużytych okładzinach.

Podobny problem dotyczy czujników akustycznych. Nadmierna chęć oszczędzenia skutkuje montażem samych klocków, bez odpowiednich czujników. Istotną wadą czujników akustycznych jest także to, że wykrywają one jedynie zmianę grubości okładzin klocka. Nie są w stanie natomiast wykryć odkształceń i fizycznych uszkodzeń warstwy ciernej klocka, w rodzaju pęknięć czy ubytków.

Pamiętajcie, że najlepszą metodą zweryfikowania stanu układu hamulcowego zawsze pozostanie zdjęcie koła i wizualna ocena stanu wszystkich elementów. Odpowiednią diagnostykę przeprowadzi także doświadczony mechanik. Nie znaczy to jednak, że macie zrezygnować z zakupu czujników zużycia klocków hamulcowych – to bardzo pomocny podzespół, który w większości przypadków działa poprawnie. Warto jednak zachować zdrowy rozsądek i nie polegać w całości na działaniu tych elementów. Dla wielu z Was doskonałą okazją do oceny stanu hamulców będzie zbliżająca się wymiana opon lub przegląd samochodu.