Jak działa układ zapłonowy, czyli świece, przewody, cewki i pozostałe części

Układ zapłonowy odpowiada za rozpoczęcie procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach silnika, w kolejności odpowiadającej danemu położeniu tłoka w poszczególnym cylindrze. Jest to system najczęściej elektroniczny, stosowany w silnikach z zapłonem iskrowym. W tym artykule przyjrzymy się budowie i działaniu układu zapłonowego, a także powiemy, jakie produkty należy wybierać.

Jak już zdążyliśmy wspomnieć, układ zapłonowy wykorzystuje energię elektryczną, której źródłem jest akumulator. Prąd elektryczny płynie wprost z niego przez uzwojenie pierwotne cewki zapłonowej aż do masy, połączonej z drugim zaciskiem akumulatora. Powoduje to powstanie pola magnetycznego w obu uzwojeniach. Z kolei indukowanie w uzwojeniu wrórnym siły powodującej przeskok iskry na elektrodach świecy zapłonowej, dzieje się poprzez zamknięcie przepływu prądu. Prąd, płynący do masy, musi przebyć drogę przez uzwojenie wtórne, przewód wysokiego napięcia i świecę zapłonową. Niezwykle istotny w tym procesie jest układ sterowania zapłonem, który decyduje nie tylko o chwili rozpoczęcia przepływu przez uzwojenie pierwotne cewki zapłonowej, a także o zaprzestaniu przepływu. 

Kiedy już skrótowo omówiliśmy działanie układu zapłonowego, warto przyjrzeć się niektórym z jego poszczególnych elementów: 

Świece zapłonowe

Jak wynika z naszego artykułu, świece zapłonowe pełnią bardzo ważną funkcję w każdym samochodzie z silnikiem benzynowym. Dlaczego tak jest? Otóż mieszanka paliwowa ma szansę się zapalić tylko w momencie, gdy następuje przeskok iskry elektrycznej pomiędzy elektrodami świecy. W sytuacji, w której zachodzą przerwy w zapłonach, niespalona mieszanka leci do katalizatora i spala się, przyczyniajac się tym samym do jego nieuchronnego zużycia. 

Niezwykle istotne zatem jest, aby regularnie wymieniać świece zapłonowe i kontrolować ich stan. Pracują one w niezwykle ciężkich warunkach - są narażone na wysokie ciśnienia i temperatury w komorze spalania czy zmienne warunki atmosferyczne. Średni okres wymiany wynosi zazwyczaj od 30 do 60 tys. km, chyba że wykorzystamy świece wykonane z platyny – wtedy ten okres wzrasta nawet do 120 tys. km. Stan świec zapłonowych powinni obserwować zwłaszcza kierowcy aut zasilanych gazem LPG – okresy wymiany w ich przypadku są krótsze, powinni też wykorzystywać produkty wysokiej jakości (np. świece irydowe). 

Przy wyborze świecy zapłonowej powinniśmy kierować się przede wszystkim wartością cieplną i zaleceniami producenta. W sytuacji bowiem, w której świeca jest źle dobrana, mogą nastąpić komplikacje (przegrzewanie, świeca nie będzie oczyszczać się z nagarów etc.). 

Po omówieniu tematyki świec zapłonowych nadszedł czas na przedstawienie charakterystyki ich odpowiedników w silnikach Diesela – świec żarowych.

Świece żarowe

Świece żarowe występują w silnikach wysokoprężnych (diesla). Ich funkcją jest oczywiście uruchamianie silnika i jego nagrzewanie w trakcie pierwszych kilku chwil pracy, tak samo jak opisanych przez nas świec zapłonowych. Co zatem stanowi różnicę pomiędzy świecami żarowymi a zapłonowymi? 

O ile większość osób wie, że świece zapłonowe umożliwiają przeskok iskry pomiędzy elektrodami i tym samym zapłon, to część z nas nie zdaje sobie sprawy, że świeca żarowa działa na innych zasadach. Świeca żarowa jest bowiem grzałką wbudowaną w ściankę głowicy silnika, a jej element grzejny znajduje się w środku kolektora ssącego. Przepływ prądu elektrycznego z akumulatora powoduje silne nagrzewa się świecy (trwa to zazwyczaj od kilku do kilkudziesięciu sekund), która oddaje ciepło zasysanemu powietrzu z kolektora co znacznie ułatwia rozruch. To właśnie stanowi podstawową różnicę pomiędzy świecami – zapłonowymi a żarowymi. 

O ile w przypadku świec zapłonowych okres wymiany można było wskazać stosunkowo łatwo, to w przypadku świec żarowych jest to trudniejsze. Najczęściej praktyka wygląda tak, że przy starszych autach o usterce bądź zużyciu świec przypomni nam samochód, który najzwyczajniej w świecie nie będzie chciał się uruchomić. Nowsze auta posiadają natomiast systemy elektroniczne, które poinformują kierowcę o potrzebie wymiany. Wielu ekspertów zaleca jednakże wymianę świec żarowych nie później niż 100 tys. km. 

Tak jak w przypadku świec zapłonowych, w przypadku uszkodzenia części gromadzi się na niej nagar, co może powodować kłopoty z wyjęciem świecy. W takich przypadkach często jedynym wyjściem jest demontaż głowicy. 

Następnym elementem, który chcielibyśmy przedstawić naszym czytelnikom to przewody zapłonowe. 

Przewody zapłonowe

Podstawową funkcją przewodów zapłonowych jest dostarczanie prądu o wymaganych parametrach, ustalonych przez konstruktorów. Dzięki temu mamy pewność, że iskra wytwarzana pomiędzy elektrodami świecy zapłonowej będzie dostatecznie silna. 

Jak większość elementów występujących w samochodzie, przewody zapłonowe ulegają stopniowemu zużyciu w trakcie procesu eksploatacji. Co jest niezwykle istotne – eksperci zalecają stosowanie produktów najwyższej jakości, oznacza to bowiem ułatwiony rozruch, likwidację zakłóceń radiowych, niższe spalanie a w dalszej perspektywie - eliminację wielu zagrożeń, które mogą mieć wpływ na ogólną niezawodność i ekonomię pojazdu. 

Dodatkowo, polecamy regularnie kontrolować stan przewodów, zwracając szczególną uwagę na uszkodzenia mechaniczne, ślady „przebić” oraz utleniania materiałów. Dlaczego? Otóż, niesprawne przewody zapłonowe mogą stać się przyczyną obniżonej wydajności układu zapłonowego. To natomiast skutkuje zwiększonym zużyciem paliwa, nadmierną emisji substancji toksycznych w spalinach, a także uszkodzeniem sondy lambda, katalizatora, a czasem – silnika. Najczęściej fachowcy zalecają wymianę przewodów zapłonowych średnio co 80 tys. km (w samochodach zasilanych LPG okres jest krótszy nawet o połowę). 

Tylko stosowanie produktów najwyższej jakości zapewni Ci bezproblemową pracę całego układu zapłonowego. W trosce o Twój samochód, iParts.pl oferuje wysokiej jakości elementy układu zapłonowego w najlepszych cenach. W naszej ofercie znajdują się m.in.: 

• Świece zapłonowe
• Świece żarowe
• Przewody zapłonowe
• Cewka zapłonowa
• Sterowniki i czujniki
• Sterownik świec żarowych
• Czujnik położenia
• Moduł i sterownik zapłonowy
• Rezystor szeregowy
• Rozdzielacz zapłonu

Serdecznie zapraszamy do zakupów.