Jakie są podstawowe rodzaje łożysk samochodowych?

Łożysko toczne to bardzo ważny element każdego samochodu, który jest odpowiedzialny za minimalizowanie tarcia, przenoszenie obciążenia na podłoże, a także zapewnienie ruchu obrotowego oraz stałej osi tego obrotu dla konkretnego podzespołu. Łożysko toczne ma bardzo długą historię, a jego konstrukcja zmieniała się sukcesywnie wraz z postępem technicznym na świecie.

Kilka faktów historycznych

Historia łożyska sięga wieku IV p.n.e., kiedy to grecki inżynier, niejaki Diaden, wynalazł łożysko toczne, które zostało wykorzystane w konstrukcji ówczesnych okrętów wojennych. Kolejne odsłony łożysk stały się dziełem m.in. słynnego Leonardo da Vinci czy też walijskiego wynalazcy Phila Vaughana, który w 1794 roku opatentował pierwsze łożysko kulkowe. Niedługo potem, a mianowicie w 1802 roku, francuski wynalazca Cardinet opatentował wałeczkowe łożysko stożkowe. Pierwsze łożyska toczne osadzone w piastach samochodu zastosowano już pod koniec XIX wieku. Od tego czasu przemysł związany z produkcją łożysk uległ znacznej dynamizacji rozwoju.

Ewolucja konstrukcyjna łożysk

Wraz z upływem czasu producenci podzespołów samochodowych coraz bardziej dążyli do jak największego uproszczenia konstrukcji oraz osiągnięcia niemal całkowitej bezobsługowości niektórych elementów aut. Jednym z nich było łożysko kulkowe, które z biegiem lat doczekało się kilku generacji swojej konstrukcji.

I

Pierwsza generacja to rozwiązanie zbudowane wokół kompaktowych łożysk wymiennych. Składa się ono z dwóch łożysk zamkniętych w jednej, hermetycznej obudowie. Łożyska pierwszej generacji zazwyczaj posiadają smar fabryczny oraz napięcie wstępne, które jest ustawione przez producenta pojazdu wielkością momentu dokręcenia nakrętki centralnej. Rozwiązanie to może posiadać parę łożysk kulkowych lub stożkowych, a stosowano je m.in. w samochodach Opel Kadett, Astra, Vectra, Volkswagen Golf oraz wielu innych.

II

Druga generacja łożysk to rozwiązanie opierające się na module łożyska z piastą. Moduł ten nie podlega demontażowi, tak więc wymienia się go w całości. Podobnie jak w przypadku pierwszej generacji, również tutaj użyto smarowania fabrycznego oraz napięcia wstępnego ustawionego przez producenta. Druga generacja łożysk to podzespoły dostępne jako piasty kół i montowane poprzez wciśniecie ich w zwrotnicę. Tego rodzaju rozwiązania stosowano najczęściej w samochodach marki Volkswagen, Ford oraz Nissan.

III

Trzecia generacja łożysk ma również modułową konstrukcję wyposażona w kołnierze do zamontowania tarczy hamulcowej, koła oraz zwrotnicy. Takie rozwiązania mają bardzo często zainstalowane czujniki prędkości obrotowej dla systemów ABS/ESP, a całość montuje się do zawieszenia poprzez przykręcenie zaledwie kilku śrub. Trzecia generacja łożysk ma lekką i prostą budowę, która znalazła swoje zastosowanie m.in. w samochodach marki Fiat oraz Ford.